Od pedagoga
Ze względu na trudną dla nas wszystkich sytuację, pragnę podzielić się sugestiami dotyczącymi odpoczynku i spędzania czasu wolnego przez dzieci w domu.
Każdy rodzic nieraz zastanawiał się, w jaki sposób zagospodarować wolny czas swojego dziecka. Współczesny, aktywny tryb życia i duża liczba codziennych obowiązków (szczególnie teraz) sprawiają, że zadanie to często zmienia się w niemałe wyzwanie. Nie możemy (i nie powinniśmy) liczyć na to, że dziecko, szczególnie w pierwszych latach życia, samodzielnie zorganizuje swój czas. Może się bowiem okazać, iż wybrane przez malucha zajęcia - gry komputerowe, oglądanie telewizji lub całkowita bierność, negatywnie wpłyną na jego rozwój. Do rodziców należy mądry wybór dziecięcych aktywności. Ponadto musimy pamiętać, że kilkulatek nie ma żadnego doświadczenia w zarządzaniu czasem i organizacji planu dnia.
Z punktu widzenia rozwoju dziecka, bardzo korzystne jest łączenie wielu sfer – nauki, odpoczynku i aktywności ruchowej. Stąd tak ważna jest pomoc dorosłych w planowaniu czasu wolnego dzieci. Warto zatem, aby rodzice zaangażowali się w wolny czas dziecka, aby spędziło go efektywnie i kreatywnie. Chwile spędzone wspólnie z dzieckiem mają istotny wpływ na jego rozwój emocjonalny, psychiczny i społeczny. Poświęcając uwagę dziecku, rodzic wpływa na jego poczucie bezpieczeństwa oraz poczucie własnej wartości, a także buduje pozytywne relacje w rodzinie. Natomiast kreatywne formy spędzania czasu pobudzają wyobraźnię dziecka.
Szczególnie teraz, gdy dziecko jest obciążone samodzielną pracą w domu, musi znaleźć się także czas na odpoczynek.
Jak zorganizować dzieciom czas wolny od nauki?
Rodzicu:
- Pozwól, dziecku wybrać rodzaj zabawy, nie narzucaj wymyślonych przez siebie działań. Naszym obowiązkiem jest zapewnić mu choć trochę czasu na realizację własnych pomysłów. Spontaniczna zabawa inspirowana potrzebami dziecka i własnymi możliwościami sprawi mu dużo radości i da poczucie satysfakcji.
- Bardzo ważne jest spędzanie wspólnego czasu w sposób aktywny. Wszelkie zabawy na świeżym powietrzu korzystnie wpływają na rozwój dziecka, a także budują jego odporność. Dziecko nadal ma możliwość pobiegania po podwórku, czy krótkiej przejażdżki rowerowej. Zachowując wszelkie zasady bezpieczeństwa możemy wybrać się na rodzinny spacer po lesie.
- Zwierzak – to dobra okazja, by nauczyć dziecko odpowiedzialności, ale i dać pretekst do wyjścia z domu. Pies czy kot to dobry przyjaciel człowieka, obcowanie z nim wycisza, uspokaja, koi emocje. Jeśli macie w domu zwierzaka, zadbaj o to, by dziecko mało swój udział w jego pielęgnacji.
- Gotowanie – wspólne pieczenie ciasteczek, czy przygotowanie sałatki owocowej dostarczy dużo radości, uczy samodzielności, łączy przyjemne z pożytecznym.
- Gry planszowe, logiczne, łamigłówki, rebusy, szachy, klocki, puzzle - opierają się na interakcjach i służą umacnianiu więzi rodzinnych. Są doskonałym sposobem na wspólną zabawę. Dzięki grom dziecko uczy się czekania na swoją kolej, raduje z sukcesu, relaksuje, uczy się przegrywać, ćwiczy myślenie logiczne i strategiczne.
- Internet - może stanowić miejsce zabaw, o ile korzysta się z niego świadomie. Może być przydatnym narzędziem, zarówno w zabawie, jak i nauce. Jest wiele miejsc w cyberprzestrzeni, które oferują wartościowe gry i zabawy. Pamiętaj jednak, że teraz Twoje dziecko spędza dużo czasu przed monitorem. Niech więc gry komputerowe będą marginalną częścią jego czasu wolnego.
- Młodsze dzieci bardzo lubią prace plastyczne - rysowanie, malowanie, lepienie z plasteliny czy ciastoliny, wycinanie, decoupage, origami, filcowanie, tworzenie biżuterii... itp. A może świąteczne ozdoby, stroiki, pisanki? Oprócz przyjemnie spędzonego czasu, dziecko doskonali sprawność manualną. A wytwory takiej zabawy jeszcze długo cieszą oko dziecka i rodziców.
- Doświadczenia – to dobra forma zabawy i nauki. Internet podsuwa mnóstwo pomysłów na doświadczenia domowe. Małym kosztem możesz zagospodarować czas dziecka, wzbudzić jego ciekawość, a może pomożesz w odkryciu pasji…?
- Gimnastyka, fitness, taniec to aktywności, które dziecko bardzo chętnie wykona w domu. Widząc ćwiczącą mamę, z ogromną przyjemnością dołączy do ćwiczeń i będzie powtarzać jej ruchy. Korzyść obopólna.
- Sadzenie roślinek w ogródku czy na balkonie, to znów okazja na łyk świeżego powietrza, ale i rozmowę dotyczącą ekologii, dbania o planetę.
- Dobra książka lub audiobook. Podsuń dziecku ciekawą lekturę, może poczytajcie razem. Przed snem dobrze sprawdzają się audiobooki. To dobry czas, by nadrobić zaległości książkowe. Nic tak nie pobudza wyobraźni, jak dobra lektura.
- Film – raz na jakiś czas można pozwolić dziecku na obejrzenie ciekawego filmu czy programu przyrodniczego. Dobry film animowany może posłużyć zacieśnieniu więzi między rodzeństwem w różnym wieku.
- Muzyka – słuchanie ulubionej płyty odpręża, uspokaja, eliminuje stres, może być tłem do innych działań, np. gimnastyki. A może nauka piosenki? To także opcja na formę zabawy. Możecie dołączyć ruch, stworzyć układ choreograficzny, dzieci bardzo to lubią.
- Człowiek, jako istota społeczna, potrzebuje towarzystwa rodziny oraz grupy rówieśniczej. Dzięki zabawom z innymi osobami dziecko uczy się współdziałania, poświęcenia, dzielenia dostępnymi zabawkami, rozwiązywania konfliktów, pełnienia ról, nawiązywania satysfakcjonujących relacji, koleżeńskości czy serdecznego stosunku do otoczenia. Teraz to niemożliwe/utrudnione, ale zadbaj, by relacje koleżeńskie twojego dziecka nie ucierpiały. Pozwalaj na kontakt telefoniczny czy przez inne internetowe media.
- Pamiętaj, że dziecko potrzebuje też momentu na to, żeby sobie pomarzyć, porozmawiać, przytulić się i spędzić „leniwie” trochę czasu razem z Tobą. Daj mu taką możliwość.
To oczywiście tylko sugestie. Państwo zdecydujecie, czy warto z nich skorzystać. Może znajdziecie tu propozycję, która Was i Wasze dziecko zaciekawi.
Renata Strzelec, pedagog